Ang Mahabang Martsa ni Emmanuel Lazo

Ang Mahabang Martsa ni Emmanuel Lazo

ni Ricardo Lee

Mga Tauhan:

Emmanuel Lazo o Manny - Ang nanguna sa Protesta.

Mang Delyo- Tatay ni Manny .

Kuya Edel- Ang nakakatandang kapatid ni Manny  sa pangalawang asawa.

Amor- Kaklase ni Manny .

Danilo o Danjun- Ang nagligtas kay Manny  kahit hindi nya kaano-ano ito.

Tagpuan:

Nueve Vizcaya- Dito nakatira ang mga kasama ni Manny  at pati na rin siya.

Monumento- Dito nila nahabol ang rally

Agrifina Circle- Dito sila nagpahinga upang mag-ipon ng lakas para bukas.

Kanto ng Taft at Ayala- Dito nagsimula ang malagim na pangyayari.

PHG (Philippine General Hospital)- Dito dinala si Manny  ngunit patay na, at dito limang araw nakipaglaban upang mabuhay bago namatay

UP Chapel- dito unang ibinurol si Manny  at dito siya nadatnan ng ng kanyang ama.

Malate Church- Dito inilipat ang bangkay ni Manny .

Baliwag Church- Dito nagtagpo ang dalawang bangkay ng mga estudyante na namatay sa rally.

Tunggalian:

Sa rally ang pinaka mahirap na tunggalian laban sa mga nakaupo sa Pamahalaan.

Buod:

Ang disisyete ay puno ng buhay, abala sa goodtime at paporma, yugyugan sa disco at sounds.hindi para kay Emmanuel Lazo. Sa gulang na disisyete ay nakaburol na siya sa malate church, nang mamaga ang noo dahil ang balang pumasok sa ulo ay di na nakalabas, putok ang labing nasubsob sa kalsada, duguan ang knapsack. kagaya siya ng karaniwang bangkay na pina-pangit ng kamatayan pero ang kamatayan niya'y dobleng pinapangit ang pangyayaring ang pumatay sa kanya'y maaaring di na matagpuan kailanman. Siya ang pinakahuling biktima sa mahabang listahan ng mga estudyanteng napatay sa rally. Ang rally na sinalihan ni Emmanuel Lazo o Manny , ay ang pinakamahabang martsa ng magsasaka't kapanalig noong oktubre 17-20. Galing sa pamilya ng mga magsasaka si Manny , ngayo'y namatay siya para sa mga magsasaka.

Si Manny  ay tahimik na tao, elematarya pa lamang ay kinakantyawan nang bakla dahil hindi ito lumalaban. Di nagtagal ay unti-unting nakaamoy ng pagbabago si Mang Delyo sa anak. Noong mga bata pa ay nag-uuling ang mga magkakapatid. sa high school ay lalong nahasa sa pakikitungo sa kapwa si mMaanny, mahilig siyang makipagdebate at gustong gustong matuto. Pero nung grumadweyt sa high school ay kinapos sila sa pera. Isinanla ni Mang Delyo ang kaisa-isa nilang lupa upang ipantustos sa pag-aaral ni Manny  dahil gusto niya talagang makatapos. Tumigil naman sa pag-aaral ang kapatid niyang si Elmer upang pumunta ng Saudi, dahil dito isinanla ni Mang Delyo ang kanilang pastulan. Matagal nang sumasama ni Manny  o rambo (ang tawag kay Manny  nina Amor at ng mga ka-dorm niya dahil maitim siya ang mahilig sa body building) sa rally at sa wakas ay natupad na. May 29 silang bumiyahe, puro galing Nueva Ecija, ang ilang miyembro. Ang dala ni Manny sa knapsack niya ay para sa good for one night lamang dahil di niya inaasahan na magtatagal sila sa Maynila. Gusto ni Manny  makapag uwi ng shield ng riot police bilang souvenir. Kinagabihan matapos ang maghapong martsa'y sa agrefina circle sila nagpahinga upang mag ipon ng lakas para sa martsa kinabukasan. Hindi makatulog si Manny at biniro niya si Amor. Kinaumagahan ay giniginaw si Manny  maski di naman maginaw. nagpapraktis ng kakantahin nila sa rally. Ang kanilang kinakanta ay ang alerta katipunan ang paboritong kanta ni Manny . Tungkol ito sa pagpapakasakit para sa bayan maski buhay handang ialay.

Nasa kanto ng taft at ayala ang mga nagra-rally nang pasukin sila ng mobile cars. Napunit ang mga streamers tumalsik ang mga bato at sumangin ang mga bala, at ang isang pulis na nakasumbrero ng magsasaka at nagpapaputok. Si Manny  ay sumigaw ng Nueva Ecija, mga Nueva Ecija, h’wag kayong maghihiwalay ngunit siya pala ang mapapahiwalay. Ayon sa mga pinagtagni-tagning kwento’y napatakbo si Manny  sa unahan nang nagkagulo. Isang baal ang tumagos sa ulo niya at siya’y bumagsak. Isang estudyante ang patakbong dumalo upang ilayo si Manny  sa crossfire, si Danjun; hindi sila magkakilala at hindi na magkakakilala pa. tinamaan din ng bala si Danjun. Inihamba ng mga estudyante ang katawan nila sa kalsada upang maisakay sina Manny  at Danjun at tumigil ang sasakyan ng DZRH. Ito ang naghatid sa dalawa sa ospital. Bandang ala una’y nabalitaan nila na may dalawang unidentified sa PGH. Nagpapunta sila ng kasamahan. Nang matiyak nilang si Manny  nga ang namatay gininaw sila at nagyakapan. Samantala limang araw namang nakipaglaban si Danjun upang mabuhay bago mamatay.

Walang kamalay-malay si Elmer sa mga pangyayari. Paalis siya kinabukasan papuntang Saudi. Hindi ito alam ni Manny  dahil gusto ni Elmer na sorpresahin siya. Pasado alas onse nabaril si Manny . Bandang alas dose doon sa eksaktong lugar ay napadaan si Elmer, umuwi siya sa bahay wala pa ring nalalaman. Kinaumagahan habang nag-eempake siya ay narinig niya sa radio si Doy Laurel, binabatikos ang administrasyon, binggit na may estudyante na namang napatay, Emmanuel Lazo. Natatakot man umaasa siya na kapangalan lang ng kapatid niya ang nasa balita. Nagpunta siya ng crame, doon ay nakibasa siya ng diyaryo at natiyak niya na ang kapatid niya ang napaslang. Nang narating na niya ang burol ay pinabuksan niya ang kabaong at kapatid nga niya ang napaslang. Nabalitaan naman ni Mang Delyo ang lahat sa pamamagitan ni Tata Kandong. Nangako si Tata Kandong ng tulong kaya nakahiram siya kay Vangie na may dalang pera. Alas tres ng madaling araw ng makarating siya sa Maynila. Nagpatulong siya upang tawagan si Mrs. Silipan at nakausap niya ito. Tinulungan si Mang Delyo ni Mrs. Silipan upang mahanap ang labi ng kanyang anak. Nagulat si Mang Delyo dahil napakaraming tao sa burol ng kanyang anak .lumapit si Mang Delyo sa bangkay ng anak sa at ibabaw ng kabaong ay may nakasulat

Sa bawat pagsubok ng araw ay may pagpanaw

Isang pag-aalsang di mo natatanaw

Sa muling pagsikat nito’y kumikilos ka

Taglay mo ang isang bagong pag-asa.

MABUHAY, KA MANNY !

Lalong bumaha ang tao nang ilipat ang bangkay ni Manny  sa malate church.May mga dumating na mga estudyante. Bumyahe pa mula Central Luzon. Nilapitan siya ng mga tao at kinamayan matapos ang minsang-parangal. Nang pumunta si Mang Delyo sa harapan ay nagtayuan ang lahat bilang pagpupugay at binigyan siya ng plake na kauna-unahang nagtanggap niya. Sa pangyayaring ito nagising si Mang Delyo at bigla niyang naunwaan ang lahat. Bukas ay uuwi na sila sa Cagayan Valley kinaumagahan ay dumaan sila sa western police district bilang funeral march at dumating sila sa baliwag kina hapunan. Sa isang seremonya ay magsasalubong ang dalawang bangkay, dalawang kabataan sa isang napakaikling panahon ay pinagsama ng kapalaran at simulain, nagkatulungan kahit hindi magkakilala. Pagkatapos na pinagsama ay naghiwaly uli ang dalawang bangkay upang tuluyan nang umuwi si Manny sa Nueva Ecija.