Biyernes, Enero 11, 2013

Talinhaga

Talinhaga – mula sa salitang “talino” at “hiwaga” o ”tali” at “hiwaha” ang ibig sabihin ay  isang pahayag na hindi tahasang  ibinibigay ang kahulugan. (Nakatago o  hindi lantad)

Talinghagang tinumbasan ng mga katangian ng hayop, ibon, isda, kulisap, at halaman
Asong-pungge — susunod-sunod sa dalaga
Balat-kalabaw — Matibay ang hiya; walanghiya
Balat-sibuyas — maramdamin; madaling umiyak
Basang-sisiw — api-apihan; kalagayang sahol sa hirap
Buhay-alamang — laging nasusuong sa panganib; hikahos
Buhay-pusa — mahaba ang buhay; laging nakaliligtas sa panganib
Bulang-gugo — bukás ang palad sa paggasta
Buwayang-lubog — taksil sa kapuwa; hindi mabuti ang gawa
Dagang-bahay — taksil sa kasambahay
Kakaning-itik —api-apihan
Kutong-lupa — bulakbol; walang hanapbuhay
Lakad-kuhol — mabagal utusan; patumpik-tumpik kapag inutusan
Ligong-uwak — hindi naghihilod o gumagamit ng bimpo kapag naliligo; ulo lamang ang binabasa.
Maryakapra (marya-kapra) — babaing masagwa o baduy magbihis
Mataas ang lipad — hambog
Matang-manok — Malabo ang paningin kung gabi; Di-makakita kung gabi
May sa-palos— Hindi mahuli. Mahirap salakabin. Madulas sa lahat ng bagay.
Nagmumurang kamatis — nagdadalaga
Nagmumurang kamyas — bagong naniningalang-pugad; bagong nanliligaw.
Paang-pato — tamad; makupad; babagal-bagal kung lumakad
Pagpaging alimasag — walang laman
Puting-tainga — maramot
Putok sa buho — Walang tiyak na ama nang isilang
Salimpusa (saling-pusa) — hindi kabilang sa anumang panig;
Sangkahig, sangtuka — Ginagasta ang siyang kinikita.
Tagong-bayawak — madaling makita sa pangungubli
Tawang-aso — tawang nakatutuya

Talinghagang tinumbasan ng mga bahagi ng katawan o kaya’y kilos ng tao

Bukás ang palad — magaang magbitiw ng salapi; galante; hindi maramot
Kadaupang-palad— kaibigang matalik
Kumindat sa dilim — nabigo; nilubugan ng pag-asa
Lawit ang pusod — balasubas
Ligaw-tingin — torpe; hindi makapagsalita sa nais ligawan
Mababang-luha — iyakin; bawat kalungkutan ay iniiyak
Mabigat ang dugo — kinaiinisan
Magaan ang bibig – palabati; magiliw makipagkapuwa
Magaan ang kamay — magandang magbuwana mano, kung sa negosyo o sugal; mapagbuhat ng kamay, o madaling manampal o manakit
Mahaba ang paa — nananaon sa oras ng pagkain ang pagdating o pagdalaw
Mahabang-dila — palasumbungin
Mahabang-kuko— palaumit
Mahigan ang kaluluwa — matinding galit
Mainit ang mata — malas sa panonood; nagdadala ng kamalasan kapag nagmiron sa sugalan
Manipis ang balát— mapaghinanakit; madaling masaktan kapag sinabihan
Marumi ang noo — taong may kapintasan
May balahibo ang dila — sinungaling
May bálat sa batok — malas
May bituin sa palad — masuwerte sa lahat ng bagay, lalo sa negosyo; mapapalarin
May kuko sa batok — masamang tao; di-mapagkakatiwalaan
May kurus ang dila — nagkakatotoo ang bawat sabihin
May nunal sa paa — Layás; mahilig maglagalag
May tala sa noo — babaeng ligawin o malimit suyuin ng mga lalaki
May-sungay — lalaking di-pinagtatapatan ng asawa; lalaking kinakaliwa o pinagtataksilan ng asawa
Nakadikit ng laway — tanggalin; madaling tanggalin
Namuti ang mata — Nabigo sa paghihintay; hindi dumating ang hinihintay
Namuti ang talampakan — kumarimot dahil naduwag; tumakbo palayo dahil sa natakot o naduwag.
Nasa dulo ng dila — hindi masabi-sabi; hindi matandaan, bagama’t alam na alam
Naulingan ang kamay — nagnakaw; kumupit ng salapi
Puting tainga — maramot
Sa pitong kuba — paulit-ulit
Tabla ang mukha — walang kahihiyan
Taingang-kawali — nagbibingi-bingihan; kunwari’y hindi nakarinig.
Walang butas ang buto — malakas
Walang sikmura — hindi marunong mahiya

Walang komento:

Mag-post ng isang Komento