Antas ng Wika

Antas ng Wika

1. formal at di-formal – di-formal na wika ang wikang ginagamit ng tao sa ka-edad samantalang formal naman ang wikang gingamit ng tao sa nakatataas o nakatatanda
2. lingua franca – wikang ginagamit ng karamihan sa isang bansa; sa Pilipinas ang Filipino ang lingua franca ng mga tao
3. lalawiganin – mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan gaya ng Chavacano, Tausug, Cebuano, Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang paggamit sa isang bansa ng mga wikang lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng implikasyon ng kultura ng isang lalawigan
4. kolokyal - ito ay ang pakikibagay ng wika sa taong gumagamit nito. Kadalasan napaiikli ang mga salita ngunit napagkakasunduan ang pagpapaikli nito. Halimbawa: /tena/ para sa 'tara na', /pre/ para sa 'pare'
5. balbal o pangkalye – wikang ginagamit ng tao na halos likha-likha lamang at may kanya-kanyang kahulugan gaya ng wika ng mga tambay at bakla – halimbawa ang mga salitang ‘eklavush’, ‘erpat at ermat’ at ‘cheverloo’.
6. edukado/malalim – wikang ginagamit sa panitikan, sa mga paaralan at pamantasan, sa gobyerno, sa korte at iba pang venyung profesyunal

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang katigorya sa antas na ginagamit ng tao batay sa kanyang pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan, panahon, katayuan at okasyong dinadaluhan.

Pormal - Ito ay antas ng wika na istandard at kinikilala/ginagamit ng nakararami.

Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila

para sa paaralan at pamahalaan

Halimbawa:

Asawa, Anak, Tahanan

Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat.

Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

Halimbawa:

Kahati sa buhay

Bunga ng pag-ibig

Pusod ng pagmamahalan

Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.

Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito sa kakaibang tono o punto.

Halimbawa:

Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)

Nakain ka na? (Kumain ka na?)

Buang! (Baliw!)

Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti,

maari rin itor refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa,

dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa:

Nasan, pa`no,sa’kin,kelan

Meron ka bang dala?

Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang antas

na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Halimbawa:

Chicks (dalagang bata pa)

Orange (beinte pesos)

Pinoy (Pilipino)

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal:

1. Paghango sa mga salitang katutubo

Halimbawa:

Gurang (matanda)

Bayot (bakla)

Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyaga

Halimbawa:

Epek (effect)              

Futbol (naalis, natalsik)

Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog

Halimbawa:

Buwaya (crocodiles – greedy)

Bata (child – girlfriend)

Durog (powdered – high in addiction)

Papa (father – lover)

4. Pagpapaikli

Halimbawa:

Pakialam – paki

Tiyak – tyak

5. Pagbabaliktad

Buong Salita

Halimbawa:

Etned – bente

Kita – atik

Papantig

Halimbawa:

Dehin – hindi

Ngetpa – Panget

Tipar – Parti

6. Paggamit ng Akronim

Halimbawa:

G – get, nauunawaan

US – under de saya

7. Pagpapalit ng Pantig

Halimbawa:

Lagpak – Palpak – Bigo

Torpe – Tyope – torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salita

Halimbawa:

Bow na lang ng bow

Mag-jr (joy riding)

Mag-gimik

Mag-MU

9. Paggamit ng Bilang

Halimbawa:

45 – pumutok

1433 – I love you too

50-50 – naghihingalo

10. Pagdaragdag
            Halimbawa:

Puti – isputing

Kulang – kulongbisi   

11. Kumbinasyon
            Pagbabaligtad at Pagdaragdag

Halimbawa:

Hiya – Yahi – Dyahi

Pagpapaikli at pag-Pilipino

Halimbawa:

Pino – Pinoy

Mestiso – Tiso, Tisoy

Pagpapaikli at Pagbabaligtad

Halimbawa:

Pantalon – Talon – Lonta

Sigarilyo – Siyo – Yosi

Panghihiram at Pagpapaikli

Halimbawa:

Security – Sikyo

Brain Damage – Brenda

Panghihiram at Pagdaragdag

Halimbawa:

Get – Gets/Getsing

Cry – Crayola